کتابداری

علم اطلاعات و دانش شناسی

علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشی است که به مطالعه و بررسی شیوه‌های گوناگون تولید دانش، گردآوری منابع اطلاعاتی (کتاب،مجله، لوح فشرده، بانک‌های اطلاعاتی، پایگاه اطلاعاتی، اینترنت و وب)، سازماندهی، بازیابی و اشاعهٔ این منابع و محمل‌های اطلاعاتی می‌پردازد و در این راستا تلاش می‌نماید که در وقت خواننده یا کاربر صرفه‌جویی نماید.

محتویات

·         ۱ تاریخچه

·         ۲ قوانین پنجگانه رانگاناتان

·         ۳ رشته دانشگاهی مرتبط در ایران

·         ۴ ابزارهای کتابدار

o        ۴.۱ مهارت‌های کلامی

o        ۴.۲ مهارت‌های غیر کلامی

·         ۵ زیرشاخه‌ها

·         ۶ جستارهای وابسته

·         ۷ منابع

·         ۸ پیوند به بیرون

تاریخچه

واژه کتابداری به عنوان برابر واژه انگلیسی "Librarianship" انتخاب شده است. دانشمند بزرگ، شیالی رانگاناتان زمانی که در دههٔ ۱۹۳۰ از انگلیس به هندوستان بازگشت و درصدد راه‌اندازی این دانش نوین در هند برآمد، جامعه هند در فهم این واژه مشکل داشتند و در نتیجه ایشان واژه جدید " Library Science" یعنی علم کتابداری را جایگزین آن واژه نمود. امروزه در آمریکا این واژه بیشتر بکار گرفته می‌شود.

در دههٔ ۱۹۹۰ با اختراع ریزرایانه‌ها و در سال۱۹۹۰ با اختراع وب و ورود این فناوری‌های نوین اطلاعاتی به پهنه کتابخانه‌های جهان این دانش نیز دستخوش دگرگونی‌های گسترده‌ای شد. در نتیجه پژوهشگران و استادان این رشته درصدد تغییر نام آن برآمدند و واژه " Information" یعنی "اطلاعات" یا "اطلاع‌رسانی" نیز به نام این دانش اضافه شد و امروز از آن به عنوان " Library & Information Sciences" یعنی: علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی یاد می‌شود. اگرچه در انگلستان و برخی کشورهای دیگر با عناوین دیگری از جمله " Information Studies" و " Information Management" نیز از آن یاد می‌شود. کتابداری افرادی را تربیت می‌کنند برای کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع رسانی. کار فارغ التحصیلان این رشته دانش و مهارتهایی است که اطلاعات به شکل مضبوط چاپی و الکترونیکی ثبت و ضبط می‌کنند گرد آوری می‌کنند، سازماندهی می‌کنند و اشاعه می‌دهند. در واقع محل فعالیت فارغ التحصیلان این رشته کتابخانه‌ها، آرشیوها و مراکز اطلاع رسانی است. در ایران از حدود ۶۵ سال پیش این رشته با مقطع فوق لیسانس در دانشگاه تهران آغاز و هم اکنون حدود ۷۵ گروه در دانشگاه ایران فعالیت دارند و ۴ دانشگاه شهید چمران، فردوسی مشهد و دانشگاه تهران و واحد علوم تحقیقات تهران واحد شمال در مقطع دکترا فعالیت دارند. با ظهور منابع الکترونیکی و ورود کامپیوتربه کتابخانه‌ها ماهیت این رشته هم دگرگون شده و فارغ التحصیلان متناسب با تحولاتی که در این رشته رخ داده است با مهارتهای مختلف کامپیوتری و اینترنت آشنایی پیدا می‌کنند. در سال گذشته با توجه به تحولاتی که در این رشته رخ داده عنوان کتابداری به علم اطلاعات دانش شناسی تغییر یافته است. امروزه این دانش در ایران نیز گسترش یافته و زیرشاخه‌های تازه‌ای از جمله اطلاع‌شناسی و وب‌شناسی را هم در بر می‌گیرد.

در اصل یک کتابدار در زمینه‌های سازماندهی، بازیابی و پراکنش اطلاعات در قالب‌های گوناگونی اعم از کتاب، مجله، پایگاه‌های اطلاعاتی واینترنت تخصص دارد.

همان طور که همه می دانید، اگر جامعه‌ای بخواهد پیشرفت کند و توسعه یابد، باید مردم آن جامعه از نظر سواد رشد بالایی داشته باشند و اطلاعات خود را به روز سازند.

کتابخانه‌ها برای این امر در تمام جوامع یشری بوجود آمده است. اگر کتابخانه بخواهد افراد بشری را به روز سازد، خود باید پویا باشد.

امروزه کتابخانه‌ها به صورت الکترونیکی در آمده‌اند، تا هر کس نیاز اطلاعاتی خود را در آن بر طرف سازد.

کارکنان کتابخانه‌ها که به کتابدار شهرت دارند، مسئول خدمات رسانی و اطلاع رسانی به تمام افراد مراجعه کننده هستند.

کتابدار باید از کار خود لذت ببرد و با مراجعه کننده با تبسم و خشنودی برخورد نماید، به طوری که افراد جذب کتابخانه‌ها شوند. کتابدار باید از خود مایه بگذارد و نگذارد که مراجعه کننده بدون اینکه نیازش بر طرف شود از کتابخانه بیرون آید.

امروزه اینترنت که دنیای اطلاعات است، در دسترس همگان قرار دارد و هر کس می‌تواند خود جویای مطالب باشد. ولی کتابدار به عنوان واسطه باید به این افراد کمک کند. زیرا بعضی مطالب از صحت و اعتبار کافی برخوردار نیستند و تنها کتابدار می‌تواند این مشکل را برطرف سازد.

کتابداری چیست؟ کتابداری یعنی اطلاع رسانی، برطرف کردن نیازهای اطلاعاتی، به روز ساختن اطلاعات افراد و کسی که این‌ها را ارائه دهد کتابدار است.

در ضمن برای اینکه یک کتابدار شویم باید در مراکز عالی و دانشگاه‌ها درس خواند و مهارت لازم برای این رشته را کسب نماییم. به جرات می‌توان گفت که از جمله عوامل پیشرفت مسلمانان در سال‌های اول در زمینه‌های علمی و فرهنگی، به توجه آنان به کتاب و کتابخانه ارتباط داشته است. چرا که همواره جمع آوریکتاب‌های سودمند و مفید و به عبارت دیگر کتابخانه‌های عظیم، نشانه پیشرفت یک ملت و جلوه واقعی توجه آنها به علم و دانش است. اما امروزه با وجود آن که ما در عصر ارتباطات و خانواده جهانی به سر می‌بریم، توجه لازم به کتابخانه‌ها که مرکز اصلی اطلاع رسانی هستند، نمی‌شود و نقش مهم و با ارزش کتابخانه را در حد مخزن کتاب، و کتابدار را در حد امانت دهنده کتاب پایین آورده‌ایم. هدف رشته کتابداری این است که کتابخانه‌ها جایگاه واقعی خود را به دست آورده و باعث رشد فرهنگی جامعه شوند.

گفتنی است که رشته کتابداری در مقطع کارشناسی دارای دو گرایش "علوم انسانی" و "علوم پایه" است که دانشجویان گرایش علوم انسانی درس‌هایی در زمینه مبانی علم حقوق، جغرافیای شهری، اقتصاد، تاریخ دین‌ها و مدیریت مطالعه می‌کنند و دانشجویان گرایش علوم پایه در زمینه ریاضیات، فیزیک، شیمی، آمار، زمین شناسی و فیزیولوژی اطلاعات پایه را به دست می‌آورند.

قوانین پنجگانه رانگاناتان

شیالی رانگاناتان (Shiyali Ramamrita Ranganathan) پدر علم کتابداری هند است. که قوانین پنجگانه او سرلوحه کار کتابداران است. این پنج قانون از قوانین معروف در علم کتابداری و اطلاع رسانی می‌باشد:

۱. کتاب برای استفاده‌است.

۲. هر خواننده‌ای کتابش.

۳. هر کتابی خواننده اش.

۴. در وقت خواننده صرفه جویی کنید.

۵. کتابخانه ارگانیسمی زنده و پویا است.

ابزارهای کتابدار

همانند هر فن حرفه‌ای، انجام یک مصاحبه موثر به مهارت‌های ویژه‌ای نیاز دارد. مهارت‌های بالنسبه ملموس هستندو می‌توان آنها را آموزش داد، فرا گرفت و به کار برد. به هر حال مصاحبه گر متبحر عوامل ناملموسی را به کار خواهد گرفت تا این گفت و شنود کنترل شده را قرین موفقیت سازد. قبل از توجه به مهارت‌های ویژه، کتابدار باید نظری کلی از مصاحبه به دست آورد و از تعدادی عوامل ناملموس آگاهی یابد.عوامل ناملموس شامل سبک، جداسازی مصاحبه و موفقیت است. عوامل ملموس شامل مهارت‌های غیرکلامی و مهارت‌های کلامی است

مهارت‌های کلامی

این مهارت‌ها عبارتند از:

·         یاد آوردن (remembering)

·         اجتناب از تشخیص قبل از موعد(avoiding premature diagnoses)

·         انعکاس کلامی احساسات (reflecting feelings verbally)

·         بازگویی یا نقل محتوی(restating or paraphrasing content)

·         استفاده از مشوق ها(using encouragers)

·         ختم مقبول مذاکره (closure)

·         اظهار نظر و پیشنهاد (giving opinions and suggestion)

·         پرسشهای باز (open questions)

مهارت‌های غیر کلامی

این مهارت‌ها عبارتند از:

·         برخورد چشمها (eye contact)

·         اشارات و حرکات (gestures)

·         حالت راحت و جسمانی (relaxed posture)

·         حالت چهره و لحن صدا (facial expression and tone of voice)

حرکات: حرکات ،به تار و پود زندگی روزمره ما تنیده شده اند. اشاره و استفاده از دست هنگام صحبت کردن یا بیان کردن با حرکات ،اغلب بدون تفکرانجام می گیرد .

با این حال، مفهوم حرکات و اشارات می تواند در سراسر فرهنگ ها و مناطق متفاوت باشد، بنابراین، این مهم است برای جلوگیری از سوء تعبیر ،مراقب حرکات ورفتارهای خود هنگام صحبت کردن باشید. لمس کردن

 

هر چند که این نوع نیازبسته به نوع فرهنگ، شرایط و نزدیکی رابطه متفاوت است ،شما می توانید از فضای فیزیکی برای برقراری ارتباط با بسیاری از پیامهای غیرشفاهی مختلف از جمله : سیگنال هایی مملو از صمیمیت، پرخاشگری، تسلط و یا محبت استفاده کنید.

صدا

هنگامی که ما صحبت می کنیم، افراد دیگر علاوه بر گوش دادن به حرف ما ،صدای ما را نیز مورد توجه قرار می دهند.

چیزهایی که بیشتر مورد توجه قرار می گیرد شامل : توجه به زمان و سرعت صحبت کردن،نوع بلندی وتن صدا، لحن و انعطاف پذیری و صداهایی که انتقال دهنده تفاهم می باشد مانند : "اه" و "اوهو."

 

رده ها:

رده‌بندی دهدهی دیوئی

رده بندی دهدهی دیوئی (DDC)، رده‌بندی مشهور علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی برای تعیین موضوع اصلی کتاب می‌باشد. این رده بندی جهانی در سهولت انتخاب، تحقیق، تعیین مکان، فهرست نویسی علمی کتابها نقش موثر دارد.

محتویات

·         ۱ تاریخچه

·         ۲ ده رده اصلی

·         ۳ صد رده فرعی

·         ۴ هزار رده جزیی

·         ۵ رده‌های اسلام و ایران

o        ۵.۱ چکیده رده اسلام

o        ۵.۲ چکیده رده زبان فارسی

o        ۵.۳ چکیده رده ادبیات فارسی

o        ۵.۴ چکیده رده تاریخ ایران

·         ۶ منابع

تاریخچه

این رده بندی در سال ۱۸۷۶ میلادی بوسیله ملویل دیویی، یک کتابدار امریکایی ابداع و بکار برده شد و سپس همواره مورد تجدید نظر قرار گرفته‌است. این رده بندی یک رده بندی منطقی فلسفی و علمی است و زمینه همه دانشهای بشری ابتدا به ده رده یا موضوع کلی تقسیم می‌شود. و هر رده در نوبت دوم به ده رده دیگر (صد عنوان موضوعی) و در نوبت سوم باز هر رده به ده رده دیگر (هزار عنوان موضوعی) تقسیم می‌شود. در گسترش رده بندی‌های دیگر با رقمهای اعشاری موضوعها خاص تر و ریزتر می‌شود.

ده رده اصلی

·         ۰۰۰= کلیات

·         ۱۰۰= فلسفه و روانشناسی

·         ۲۰۰= دین

·         ۳۰۰= اجتماع

·         ۴۰۰= زبان

·         ۵۰۰= علوم

·         ۶۰۰= فنون

·         ۷۰۰= هنر، سرگرمی و ورزش

·         ۸۰۰= ادبیات

·         ۹۰۰= تاریخ و جفرافیا

صد رده فرعی

جدول گسترش و تقسیم رده‌بندی دیوئی با صد رده فرعی:

رده‌ها	۰۰	۱۰	۲۰	۳۰	۴۰	۵۰	۶۰	۷۰	۸۰	۹۰
۰۰۰ کلیات	دانش وکامپیوتر	کتاب شناسی	کتابداری	دائرةالمعارف	ـ	پی‌آیندها	سازمان‌ها	رسانه‌ها	مجموعه‌ها	نسخه‌ها
۱۰۰ فلسفه وروانشناسی	فلسفه	متافیزیک	معرفت شناسی	علوم غریبه	مکاتب فلسفی	روان شناسی	منطق	اخلاق فلسفی	فلسفه قدیم	فلسفه جدید
۲۰۰ دین	کلی	الهیات طبیعی	کتاب مقدس	الهیات مسیحی	عبادات مسیحی	مراسم مسیحی	اجتماعیات مسیحی	تاریخ کلیسا	فرقه‌های مسیحی	دین شناسی
۳۰۰ اجتماع	جامعه شناسی	آمار	سیاست	اقتصاد	حقوق	علوم اداری ونظامی	خدمات اجتماعی	تعلیم وتربیت	ارتباطات	آداب ورسوم
۴۰۰ زبان	کلی	زبان شناسی	انگلیسی	آلمانی	فرانسوی	ایتالی	اسپانی وپرتقالی	لاتین	یونانی	سایر زبان‌ها
۵۰۰ علوم	کلی	ریاضیات	نجوم	فیزیک	شیمی	زمین	دیرین شناسی	زیست	گیاه شناسی	جانور شناسی
۶۰۰ فنون	کلی	پزشکی	مهندسی	کشاورزی	اقتصاد خانواده	مدیریت‌و خدمات‌اداری	مهندسی شیمی	صنایع	صنایع خاص	ساختمان سازی
۷۰۰ هنر وسرگرمی	کلی	منظره سازی	معماری	هنرهای تجسمی	طراحی	نقاشی	گرافیک	عکاسی	موسیقی	نمایش وسرگرمی
۸۰۰ ادبیات	کلی	امریکایی	انگلیسی	آلمانی	فرانسوی	ایتالی	اسپانی وپرتقالی	لاتین	یونانی	دیگر زبانها
۹۰۰ تاریخ وجغرافیا	کلی	جغرافیا	سرگذشت نامه	باستان	اروپا	آسیا	افریقا	امریکای شمالی	امریکای جنوبی	سایر جهان

منابع

1.      راهنمای ایجاد و گسترش کتابخانه‌های آموزشگاهی، موسی مجیدی، تهران: انتشارات مدرسه، چاپ دوم(۱۳۸۲)، صفحه۲۳۴.

·         خلاصه رده بندی دهدهی دیویی و نمایه نسبی، ملویل دیویی، ترجمه: سید ابراهیم عمرانی، تهران: انتشارات و انقلاب اسلامی 

مشاهیر کتابداری:

بزرگان کتابداری ایران

● دکتر عباس حری :

معلم دورترین روزها

دکتر عباس حری، متخصص کتابداری واطلاع رسانی ، استاد دانشگاه ، متولد پانزدهم اسفند ۱۳۱۵ ،مشهد

▪ تعدادی ازنوشته ها وترجمه ها:

آیین نگارش علمی / اطلاع رسانی: نظام ها و فرآیندها / شیوه بهره گیری از کتابخانه / مراجع و بهره گیری از آنها / مروری براطلاعات واطلاع رسانی / اطلاع رسانی: نگرش و پژوهش ها /اصطلاح نامه بین المللی توسعه فرهنگی یونسکو / اصطلاح نامه فرهنگ، ارتباطات، اطلاعات اصطلاح نامه یونسکو / راهنمای تهیه و گسترش اصطلاح نامه یک زبانه و ...

● دکتر محمد حسین دیانی:

دکتر محمد حسین دیانی تا کنون ۲۰ کتاب و ۷۵ مقاله در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی منتشر کرده است (برای اطلاعات از مشخصات و چکیده کتابهایی که توسط انتشارات کتابخانه رایانه ای منتشر شده است ، به گزینه کتابها و برای اطلاعات مربوط به مقالات " برخی تمام متن " به گزینه مقالات همین سایت مراجعه فرمائید) اکثر این کتابها، کتابهای درسی برای دوره های کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتر کتابداری است. مشخصات کتابهایی که ناشران دیگر غیر از انتشارات کتابخانه رایانه ای منتشر کرده است در انتهای این زندگینامه فهرست شده است. اجرای ۱۳ طرح تحقیقاتی مصوب ، راهنمایی ۹ پایان نامه کارشناسی ارشد و راهنمایی ۳ پایان نامه دکتری کتابداری و ویراستاری ۵ کتاب از دیگر فعالیتهای پژوهشی ایشان بوده است .

دکتر دیانی مدیر مسئول موسسه فرهنگی پژوهشندگان دانشورز است . برای اطلاعات مربوط به این موسسه به آدرس www.daneshvarz.com مراجعه فرمائید.

دکتر دیانی متقاضی راه اندازی موسسه آموزش عالی آزاد دانشورز نیز می باشد و پرونده این موسسه در دفتر آموزشهای آزاد وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری در مراحل انتهایی خود قرار دارد.

● هوشنگ ابرامی:

هوشنگ ابرامی در سال ۱۳۱۳ در همدان متولد شد. در سال ۱۳۳۵ از دانشگاه تهران مدرک کارشناسی اقتصاد گرفت و به استخدام مؤسسه انتشارات فرانکلین درآمد. ابرامی بنیانگذار کتابخانه بانک مرکزی است، وی تحصیلات کارشناسی ارشد و دکتری را در دانشگاه پیتسبورگ طی کرده و در اولین دوره کارشناسی ارشد کتابداری دانشگاه تهران به تدریس می پردازد. ابرامی در سال ۱۳۵۱ بخش علوم کتابداری را در دانشگاه شیراز تأسیس می کند. حاصل فعالیت علمی ابرامی در رشته کتابداری و اطلاع رسانی انتشار چندین کتاب و مقاله بوده که مهمترین آنها کتاب شناختی از دانش شناسی است.

● حمید رضا جمالی مهموئی:

▪ تحصیلات

ـ دیپلم علوم تجربی از دبیرستان شهید دکتر چمران منطقه چهار تهران در خرداد ۱۳۷۱

ـ لیسانس کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی کرمان در دی ۱۳۷۵

ـ فوق لیسانس کتابداری و اطلاع رسانی از دانشگاه تهران دی ۱۳۷۸

ـ و دانشجوی دکترای کتابداری و اطلاع رسانی در دانشگاه لندن از ۲۰۰۳

● جعفر مهراد:

برای نخستین بار دوره های تحصیلی کاردانی و کارشناسی رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی را در سالهای ۶۳ ۱۳۶۲ به بعد در دانشگاه شیراز تأسیس کرد . تأسیس دورة دکتری این رشته در دانشگاه شیراز از سال ۱۳۷۶ به بعد از مساعی دیگر دکتر مهراد است .

در سال ۱۳۶۲ تصمیم گرفته شد که دانشکده ادبیات و علوم دانشگاه شیراز به دو دانشکده تقسیم شود. در برنامه ریزی تأسیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی شرکت جسته و در بهمن ماه ۱۳۶۳ به عنوان نخستین معاون پژوهشی این دانشکده مشغول بکار شد و بعد از شش ماه مدیریّت دانشکده ادبیات و علوم انسانی را تا پائیز ۱۳۶۵ به عهده گرفت .

در تابستان سال ۱۳۶۵ کتابخانه میرزای بزرگ شیرازی (کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد ) دانشگاه شیراز را تأسیس و راه اندازی کرد و تا سال ۱۳۶۸ رئیس این کتابخانه نو بنیاد بود . در طول این سالها در گسترش مجموعه های کتابی (فارسی و لاتین و عربی ) تلاش فراوان نمود و نیروهای انسانی ماهر و تحصیل کرده را جهت سازماندهی و در دسترس قرار دادن منابع اطّلاعاتی ارزشمندی که گردآوری شده بود بکار گرفت . به موازات کارهای اجرایی ، تدریس و تحقیق در دانشگاه از اولویّت برخوردار بود ، طوری که در اردیبهشت ماه سال ۱۳۶۷ به مرتبة دانشیاری و سپس در خرداد ماه سال ۱۳۷۶ به مرتبة استادی دست یافته است ، و هم اکنون استاد پایه ۲۸ دانشگاه شیراز می باشند .

در تابستان سال ۱۳۶۸ به مدت یک سال برای استفاده از فرصت مطالعاتی در دانشگاه لوس آنجلس کالیفرنیا (UCLA) در زمینة پایگاههای اطّلاعاتی کتابشناختی به تحقیق و مطالعه پرداخت .

در حال حاضر در کنار خدمات اجرایی و علمی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای بخش علوم کتابداری و اطلاع رسانی به تدریس مشغول می باشد و تاکنون راهنمایی و مشاورت بیش از ۲۰ پایان نامة کارشناسی ارشد را به انجام رسانیده است .

● جواد یغمایی :

▪ تاریخ شروع به کار آموزشی: ۱۳۵۶

▪ میزان تحصیلات: دارای مدرک کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه فردوسی مشهد (۱۳۵۱) و کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی از دانشگاه ایالتی ایمپوریا ( کاتزاس ) آمریکا (۱۳۵۶) می باشند.

▪ سابقه آموزشی

از سال ۱۳۵۶ رسماً به عنوان مربی گروه استخدام شدند. ایشان به عنوان نخستین عضو رسمی هیأت علمی گروه کتابداری دانشگاه فردوسی ( مشهد ) بنیان گذار این گروه در دانشگاه می باشند. از سال ۱۳۵۶ به عنوان گرداننده و فعال کننده گروه و از سال ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۲ رسماً مدیریت گروه کتابداری و اطلاع رسانی عهده دار بوده اند.

● دکتر رحمت الله فتاحی:

▪ تاریخ شروع به کار آموزشی: ۱۳۶۴

میزان تحصیلات: دارای مدرک کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه فردوسی مشهد (۱۳۵۳)، کارشناسی ارشد کتابداری از دانشگاه تهران (۱۳۵۸) و دکترای کتابداری از دانشگاه نیوساوت ولز استرالیا (۱۳۷۶) می باشند.

▪ سابقه آموزشی

از سال ۱۳۶۴ به مدت ۸ ترم به صورت حق التدریس ( ۲ ترم آن به صورت رایگان ) و از سال ۱۳۶۹ برای ادامه تحصیل به استرالیا عزیمت وپس از پایان دوره دکترای کتابداری و اطلاع رسانی و باز گشت به ایران، از سال ۱۳۷۶ به عنوان استادیار گروه به تدریس پرداختند. در سال ۱۳۸۰ به درجه دانشیاری رسیدند. ایشان در حال حاضر مدیر گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی مشهد است

● محمدرضا داورپناه :

▪ تاریخ شروع به کار آموزشی: ۱۳۷۲

میزان تحصیلات: دارای مدرک کارشناسی زبان انگلیسی از دانشگاه سیستان و بلوچستان، کارشناسی ارشد کتابداری از دانشگاه تربیت مدرس تهران، و دکترای کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه پنجاب هند (۱۳۷۹) می باشند.

▪ سابقه آموزشی

از سال ۱۳۷۲ رسماً به عنوان مربی گروه مشغول به کار گردیده و از سال ۱۳۷۶ برای گذراندن دوره دکترای کتابداری عازم کشور هندوستان گردیده و در سال ۱۳۷۹ موفق به کسب درجه دکتری خود شده است. هم اکنون ایشان ریاست دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی را بر عهده دارند.

● دکتر اسدالله آزاد :

▪ تاریخ شروع به کار آموزشی: ۱۳۴۹

▪ میزان تحصیلات: کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه مشهد، کارشناسی ارشد کتابداری از دانشگاه تهران و دکترای کتابداری از دانشگاه پتیسبورگ آمریکا.

▪ سابقه آموزشی

تدریس را در سال ۱۳۴۹ در مدرسه ایران زمین آغاز نموده و در سال ۱۳۵۷ به مدت دو ترم در دوره های کارشناسی ارشد تدریس کرده اند. از سال ۱۳۷۰ فعالیت آموزشی خود را رسماً در گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی (مشهد) آغاز نمودند. ایشان از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۵ مدیریت گروه را به عهده داشتند

● دکتر مهری پریرخ:

▪ تاریخ شروع به کار آموزش: ۱۳۶۴

▪ میزان تحصیلات: دارای مدرک کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه فردوسی (مشهد)، کارشناسی ارشد کتابداری از دانشگاه تهران (۱۳۵۷) و دکترای کتابداری و اطلاع رسانی از دانشگاه نیوساوت ولز استرالیا (۱۳۷۶) می باشند

▪ سابقه آموزشی

از سال ۱۳۶۴ همزمان با تاسیس دوره کاردانی کتابداری به مدت ۸ ترم به صورت حق التدریس که دو ترم آن به صورت رایگان بوده است. از سال ۱۳۶۹ به عنوان مربی رسماً به اعضاء هیأت علمی گروه پیوستند. در سال ۱۳۷۰ برای ادامه تحصیل به استرالیا عزیمت و پس از پایان دوره دکترای کتابداری و اطلاع رسانی از سال ۱۳۷۶ به عنوان استادیار گروه تدریس می نمایند. ایشان مسئولیت ریاست کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی را به مدت ۶ سال بر عهده داشتند.