هجدهمین نشست کتاب‌خوان با موضوع تخصصی «روز محیط زیست» در تاریخ (16 خرداد) رأس ساعت 10:30 با همکاری اعضای کودک و نوجوان کتابخانه و با حضور والدین اعضا و جمعی از علاقمندان کتاب و کتابخوانی در کتابخانه عمومی آزادگان برگزار شد.
آب و صرفه جویی
دینا فردی، نخستین ارائه دهنده این نشست، گفت: این کتاب از جان جاونا و از انتشارات شرکت انتشارات فنی ایران است که درباره ی صرفه جویی در مصرف آب، توضیحاتی غنی و مفصل می دهد.
فردی، عناوین و تیترهای اصلی کتاب را نام برد و توضیحاتی درباره ی هر یک از فصول داد که عبارتند از: «بحران آب جدی است»، در این فصل می خوانیم که صرفه جویی در آب به معنای استفاده نکردن یا کم مصرف کردن آب نیست بلکه به معنای درست و به اندازه مصرف کردن آب است. «محلّ نشت آب را پیدا کنید»، نشت جریان غیرلازم آب است که به خاطر نشست آب، سالانه، مقادیر زیادی از آب از بین می رود. «شیر آب را سریع باز کنیم و سریع ببندیم» به ویژه در مواقع ظرفشویی و مسواک زدن. «دیدار در ساحل»، در این فصل از نریختن زباله در سواحل گفته می شود چرا که برای سلامتی جاندارانی که در آن محیط زندگی می کنند خطرات بسیاری وجود دارد و علاوه برآن آب هم آلوده می شود. «درباره ی توالت»، از آنجایی که در توالتها از آب شهری و تصفیه شده استفاده می شود؛ بیشترین مصرف آب به طور روزانه در توالت و حمام می باشد. «قدرت دوش»؛ در این فصل می خوانیم که به جای شستشو با دوش در وان استحمام کنیم زیرا آب کمتری مصرف می شود. البته باید سریع تر دوش بگیریم تا آب کمتری مصرف شود. «مواظب مایعات زیان آور باشیم»، عنوان فصل بعدی است که به طور خلاصه به زمین اشاره می کند که مانند اسفنجی است که مایعات را به خود جذب می کند. سمومی که به عمق زمین فرو می رود، آب های زیرزمینی را آلوده می کند. «مواظب آبیاری باغچه باشیم»، تحقیقات نشان داد که در زمان آبیاری باغچه دو برابر میزان مورد نیاز، آب مصرف می شود. در «حفاظت جویبارها و رودها» آمده است که سعی کنیم در اطراف جوی ها زباله نریزیم و در صورت مشاهده زباله ها، زباله ها را جمع آوری کنیم. علاوه بر آن کاشت درخت در کنار رود و جویبار برای سلامتی انسان ها و حیوانات مفید است. «آلودگی آب» باعث از بین رفتن گیاهان و جانوانی می شود که از آب استفاده می کنند؛ و در نهایت این آلودگی باعث متضرر شدن انسان می شود. «نوشتن نامه به روزنامه ها یا حتی رئیس جمهور» فصلی است که در آن از علاقمندان به حفظ محیط زیست برای نگهداری، دعوت به نامه نوشتن یا درج خبر در روزنامه می شود، و آخرین فصل، «آب را گل نکنیم» می باشد. کتاب هایی را که مکمل این کتاب و مفید برای خواندن هستند می توان به کتاب «ماجراهای ما و آب» و کتاب «چرا باید در مصرف آب صرفه جویی کنیم؟» اشاره کرد. به عقیده من، این کتاب، کتابی بود که توانست با موضوع صرفه جویی پاسخگوی سوالاتم باشد و از نظر علمی با مطالبی مستند، راهکارهای مفیدی را ارائه دهد.
صرفه جویی در مصرف انرژی
در ادامه این نشست، ایلیا صابری مجد، عضو فعال کتابخانه عمومی آزادگان به معرفی کتابی با عنوان « صرفه جویی در مصرف انرژی» پرداخت. وی در این خصوص گفت: این کتاب از انتشارات شرکت انتشارات فنی ایران نوشته جان جاونا و ترجمه و گردآوری محمدرضا هراتی است. هدف از تألیف این اثر، بیان مطالبی در مورد حفاظت محیط زیست و ذخیره انرژی است. این کتاب، کتاب شماره 95 از مجموعه کتاب های بچه ها و محیط زیست و کتابهای سبز و مناسب گروه سنی ج به بعد است. این کتاب از مجموعه کتابهای آموزشی حفظ محیط زیست به کودکان است که به عمده ترین مشکلاتی که در زمینه محیط زیست با آن مواجه هستیم، می پردازد. این کتاب با هدف آشنا کردن کودکان با منابع انرژی و مصرف عاقلانه ی آن به کودکان می آموزد که با روش های بسیار ساده به حفظ محیط زیست بپردازند. در فصول کتاببه وسیله ی عنوان های «درباره مصرف انرژی»، «خطرات باتری ها»، «لامپ اضافی خاموش»، «از هدر رفتن انرژی گرمایی جلوگیری کنید»، «صرفه جویی در مصرف آب گرم»، اگر مقصدتان دور نیست از اتومبیل استفاده نکنید»، «جلوی فرار گرما را بگیرید»، «سرمای یخچال را هدر ندهید»، «درباره پختن غذا»، «به آینده فکر کنید»، و «با سازمان های مربوط به محیط زیست تماس بگیرید» با بایدهای صرفه جویی در مصرف آشنا می شویم تا نیروگاه های کمتری کار کنند و سوخت های کمتری استفاده شود و در نهایت چگونگی صرفه جویی توضیح داده می شود. به عقیده من باید تلاش کرد از سوختها استفاده کمتری کرد تا هم هوای پاکیزه و هم زمین سالم داشته باشیم. وجه تمایز این کتاب در فعالیت های علمی آن است که برای جلوگیری از فرار گرما، هدر رفتن سرمای یخچال، و انرژی گرمایی مطرح شده است و این کتابی است که با آشنا کردن کودکان با مفاهیم این چنینی، چشم اندازی از آینده و مشکلات را پیش روی کودکان قرار می دهد.
حفظ محیط زیست به روایت مارمولک
ارائه دهنده بعدی، معراج بهرامی پور، نوجوان فعال عضو کتابخانه عمومی آزادگان بود که به معرفی کتاب «حفظ محیط زیست به روایت مارمولک» تألیف لیندا شوارتز، برای علاقمندان به حفظ محیط زیست پرداخت. وی در این خصوص گفت: این کتاب از مجموعه کتابهای سبز است با موضوع محیط زیست--حفاظت--ایالات متحده--ادبیات نوجوانان، مواد زاید خطرزا--ایالات متحده--ادبیات نوجوانان، وآموزش محیط زیست--فعالیتهای فوق برنامه--ادبیات نوجوانان. وجه برتری این کتاب به عقیده من با کتابهایی در همین موضوع این است که برای هر مطلبی از خاک، آب، نفت، گاز، و ... چند آزمایش داردکه مناسب برای گروه سنی نوجوان است. علاوه بر آن پاسخگوی سوالاتی است که در رابطه با حفظ محیط زیست است. برای اطلاعات بیشتر به کتابهای مکملی چون «نشت نفت» و «محیط زیست به روایت آزمایش» می توان رجوع کرد که از مجموعه کتابهای سبز است.
بیان پاراگرافی طلایی از کتاب خالی از لطف نیست؛ «وقتی از نفت کش ها و لوله های حمل نفت، نفت، نشت می کند، یک لایه ی نفتی روی آب تشکیل می شود آن لایه ی نفتی روی آب، لکه ی نفتی است. این لایه اثرات بدی دارد مثلاً به تخم ماهی ها نفوذ می کند و تخم ماهی ها را خراب می کند و یا به داخل آبشش ماهی می رود و نفس کشیدن را برای آنها غیر ممکن می سازد».
جهان از دست رفته
«محمدجواد راعی تبار» دانش آموز 11 ساله و کودک فعال عضو کتابخانه است که کتابی از انتشارات پیدایش را به حاضرین معرفی کرده است. کتاب «جهان از دست رفته» از مجموعه علوم ترسناک و تألیف نیک آرنولد است که از نوجوانی کتاب می نوشته است و خود نیز آزمایش های این کتاب را انجام داده است. این کتاب توسط محمود مزینانی ترجمه شده است. موضوع کتاب حفظ محیط زیست و محافظت از آن است. در مجموع این کتاب شامل آزمایش هایی درباره ی محیط زیست برای نوجوانان، راهکارهای حفاظت محیط زیست بر طبق ادبیات و زبان نوجوانان و تغییرات اقلیم شناسی است. در این کتاب به بلایای طبیعی در اثر نابودی محیط زیست، پیامدهای تغییر آب و هوا، امواج گرما، خشکسالی، اسرار گازهای گلخانه ای و شرح بدترین ضایعات سمی اشاره می شود و به آینده سوخت های فسیلی با نگاهی طنزآمیز می نگرد. از نکات کلیدی کتاب می توان به ذوب شدن یخ های قطب و بالا آمدن هفت متری سطح آب و گرمایش زمین و نیز افزایش دما بین 1/1 تا 4/6 درجه جو زمین در اثر از بین رفتن محیط زیست اشاره کرد. در اینجا می توان از سایر کتاب های مکمل مثل « زمین کمک»، «طبیعت ترسناک» نام برد. این کتاب مناسب گروه سنی کودک و نوجوان یعنی «ج» و «د» است. نقطه قوت کتاب، ترکیب طنز با علم است ؛در واقع مطالب علمی با طعم طنز. تصاویر جالب و گیرای کتاب نیز به درک هر چه بیشتر متن کمک شایانی می کند.
صلح سبز
و در نهایت نیز کتاب «صلح سبز» تألیف ملانی استوپوویچ ترجمه مهناز فاتحی توسط امیرحسین اسدی، عضو نوجوان کتابخانه برای علاقه‌مندان به محیط زیست به اشتراک گذاشته شد. وی گفت: در این کتاب با اهداف و عملکردهای سازمان صلح سبز آشنا می شویم. صلح سبز یک سازمان بین المللی محیط زیست است که با هدف حمایت از اقیانوس ها و جنگل های قدیمی، از دور خارج کردن سوخت های فسیلی، ترویج منابع انرژی تجدیدشدنی، حذف مواد شیمیایی سمّی، استفاده مستمر از فراورده های طبیعی و خلع سلاح هسته ای تشکیل شده است. بنیانگذاری صلح سبز در سال 1971 در شهر ونکوور کانادا برای مخالفت با آزمایش های هسته ای آمریکا در آلاسکا تشکیل شده است. بنیانگذاران صلح سبز، جیم بولن، پل کوت، و ایروینگ استو بودند که مأموریت آنها حمایت از تنوع زیستی در همه ی شکل های آن و جلوگیری از آلودگی ها است. «صلح سبز چیست؟»، «صلح سبز در یک نگاه»، «تاریخچه ی صلح سبز»، «مأموریت صلح سبز»، «هدف های صلح سبز»، و مسائل کلیدی در از بین رفتن محیط زیست، مهمترین مباحثی هستند که در این کتاب مطرح شده است. کتاب های مکمل هم در این زمینه، کتابهایی چون «شکاف لایه ازن» و «سبز نگه داشتن زمین» می باشند.
در پایان جلسه به معرفی کنندگان کتاب، به رسم یادبود، لوح سپاسی اهدا گردید .